لینوکس چیست؟

لینوکس یک سیستم عامل آزاد و باز متن است که تحت مجوز GNU/GPL منتشر شده است. باز متن به این معنی که هر شخصی آزاد است تا از آن استفاده کند ،‌آن را تغییر دهد و حتی می‌تواند آن را دوباره توزیع کند.

لينوکس در سال ۱۹۹۱ در دانشگاه هلسینکی فنلاند توسط یک دانشجوی جوان به نام لینوس تروالدز نوشته شد. تروالدز در اصل با Minix (که‌یک شبه یونیکس خلاصه شده است.) کار می کرد ،‌اما تصمیم گرفت تا سیستم عاملی دلخواه خود و بر اساس UNIX خلق کند و این ماجرا با انتشار نسخه‌ی 0.02 در سال ۱۹۹۱ توسط او آغاز شد که در زمان نوشتن این مقاله آخرین نسخه‌ی پایدار آن 2.6 می باشد.
لینوس ترووالدز طی یک نامه‌ی الکترونیکی خبر نوشتن سیستم عامل بازمتن خود را اعلام کرد ، طولی نکشید که صدها نفر از سراسر دنیا خواهان کار با این سیستم عامل باز متن (Open Source) که به UNIX شباهت داشت شدند و شروع به توسعه‌ی ان کردند.

امروزه توزیع های فراوانی از لینوکس و جود دارد که از هسته و نرم افزار های آزاد (Free Software) همراه هسته تشکیل می شوند. همه‌ی این توزیع ها از یک هسته‌ی واحد به نام لینوکس استفاده می کنند.
اگر بخواهیم دقیق تر توضیح بدهیم ، لینوکس یکسری کد است و ارتباط بین سخت افزار ها و نرم افزار ها را برقرار می کند (به عنوان هسته‌یا کرنل) و یک توزیع لینوکس (که در زبان عام به ان لینوکس می گویند) شامل هسته و تعداد زیادی نرم بازمتن می باشد مانند توزیع های ردهت (Redhat) ، دبیان ( debian ) ، اسلاکویر( Slackware) وجینتو(Gentoo).

شایان ذکر است که امروزه برای راحتی به توزیع های لینوکس همان لینوکس گفته می شود که البته صحیح آن گنو/لینوکس می باشد ، چرا که بیشتر نرم افزار های استفاده شده در این توزیع ها تحت مجوز های گنو انتشار یافته اند، بنابراین این از این پس هر جا که از لینوکس نام می بریم منظورمان همان توزیع های گنو/لینوکس است مگر ان که صریحا به هسته‌ی لینوکس اشاره کنیم .

لینوکس سیستم عامل قرن ۲۱

در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم که گنو/لینوکس یک سیستم عامل بامتن (Open Source) است . بازمتن بودن گنو/لینوکس باعث شده تا عده‌ی فراوانی از سرتاسر جهان توسط اینترنت گردهم آمده و برروی این سیستم عامل کار کنند ، نتیجه‌ی این گردهم آیی سیستم عاملی قدرتمند با ویژگی‌هایی منحصر به فرد شده که علاوه بر رایگان بودن و باز متن بودن ویژگی‌های بسیاری دارد که باعث شده تا لینوکس که در ابتدا در محیط های دانشگاهی و آکادمیک بزرگ شده حالا دیگر پا به عرصه‌ی تجارت و دولت بگذارد تا جایی که دولت های بزرگ اروپا مانند آلمان و اسپانیا سیستم عامل ملی خود را لینوکس اعلام کنند و البته نه تنها دولت ها بلکه نهاد ها و وزارت خانههای بسیاری سیستم عامل نهاد یا وزارت خانه‌ی خود را به لینوکس تبدیل کرده اند مانند وزارت دفاع آمریکا ،‌اداره‌ی پست آمریکا ،‌نیروهای مسلح ترکیه‌یا حتی در ایالت کالیفرنیای امریکا نیز برای اداره‌یامور از این سیستم عامل استفاده می شود. شاید برای شما این پرسش مطرح شده باشد که این ویژگی‌های لینوکس چیست که این گونه همگان را به سوی لینوکس جذب کرده؟ ما در این جا برخی ویژگی‌های لینوکس را ذکر می کنیم:

 -هزینه
گنو/لینوکس یک سیستم عامل رایگان است ، البته توزیع هایی هم وجود دارد که به صورت تجاری ارائه می شوند اما قیمت آن‌ها همواره کمتر از سیستم عامل های تجاری مانند مایکروسافت ویندوز یا UNIX است ، البته این نکته نیز گفتنی است که اغلب توزیع های تجاری لینوکس را نیز می‌توان به صورت رایگان از اینترنت دریافت (Download) کرد و حتی برای دوستانتان نیز می‌توانید کپی کنید اما این نسخه‌هایی که بابت آنها پولی پرداخت نشده ، دارای خدمات پشتیبانی یا کتابچه‌ی راهنما نیستند .(هر چند که همواره هزاران صفحه اطلاعات رایگان در اینترنت در باره‌ی توزیع های مختلف گنو/لینوکس وجود دارد.)
پایین بودن هزینه‌های گنو/لینوکس یکی از عواملی است که دولت های بسیار و شرکت های بزرگ را واداشته تا این سیستم عامل را سیستم عامل رسمی خود اعلام کنند.

   -امنیت و پایداری
لینوکس با توجه به ساختار خود سیستم عاملیست امن و پایدار ، پایداری لینوکس را مدیون روش صحیح استفاده‌ی آن از سخت افزاریم که این خصلت را از UNIX به ارث برده و امنیت آن را علاوه بر ساختار صحیح ان مدیون بازمتن (Open Source) بودن آن هستیم. بازمتن بودن بودن باعث شده تا در صورت مشاهده‌ی کوچکترین مشکل در هسته‌یا نرم افزار های جانبی در چند ساعت یا حد اکثر چند روز توسعه دهندگان و برنامه نویسان ضعف و مشکل را حل کرده و راه حل را در اختیار عموم کاربران قرار دهند. این گونه است که گنو/لینوکس در پایداری و امنیت به‌یک افسانه تبدیل شده است و جزو ایمن ترین و پایدارترین سیستم عامل های جهان به شمار می رود.
موضوع پایداری و امنیت در حوزه‌ی سرور ها و شبکه بسیار مهم است تا جایی که لینوکس بیش از 30 در صد از سرور های جهان را شامل می شودو70 در صد دیگر شامل SCO UNIX و SUN UNIX و IRIX و HP-UX و FreeBSD ودیگر یونیکس ها و Apple Mac و در صدی هم ویندوز می شود و با توجه به تعدد این سیستم ها می بینیم 30در صد خود رقمی قابل توجه است.
باید خاطر نشان کنم که تا به حال برای لینوکس هیچ ویروس یا کرمیبه آن شکل که برای ویندوز مایکروسافت وجود دارد نوشته نشده است و برای نرم افزار های مدیریت ایمیل یا جستجوی وب (Browser) آن هم ویروسی شناسایی نشده و برعکس IE ویندوز که همواره باید برای آن وصله (Patch) های امنیتی دانلود کرد برای مورورگر های لینوکس بعد نیازی به تلف کردن وقت با این کار ها نیست.

-نیاز های سخت افزاری اندک
گنو/لینوکس به دلیل ساختار هسته‌ی مناسب و تعدد توزیع ها می‌تواند با حداقل امکانات سخت افزاری به خوبی کار کند تا جایی که حتی توزیع هایی وجود دارد که بدون وجود هارد دیک برروی سیستم و یا با حافظه (RAM) معادل 16 مگابایت می‌تواند سیستم شما را راه اندازی کند .

-تنظیم و شخصی سازی
گنو/لینوکس را می‌توان با رابط خط فرمان (Command Line Interface) همانند MS-DOS و یا با رابط گرافیکی مانند ویندوز مایکروسافت یا Apple Mac اجرا و استفاده کرد. دردسر های معمول تنظیم و شخصی سازی میز کار با وجود محیط های گرافیکی مختلف مانند کی دی ای ( KDE) یا گنوم (GNOME) از بین رفته و شما می‌توانید از ده‌ها محیط گرافیکی گنو/لینوکس حداکثر بهره را ببرید.
محیط های گرافیکی گنو/لینوکس با هدف رفع نیاز کاربران و به صورت بازمتن بوده و توسط گروه بزرگی از برنامه نویسان در خلق شده و در حال توسعه هستند، شما می‌توانید باتوجه به شرایط سخت افزاری و سلیقه‌ی خود از از هر کدام از این محیط های گرافیکی بهره برده و بر اساس نیازتان تنظیمش کنید 5.آزادی
لینوکس یک سیستم عامل آزاد است ،‌شما می‌توانید با در دست داشتن کد های منبع آن که برنامه نویسان و خالقین لینوکس در اختیار شما قرار می دهند مطابق میل خود تغییر و توسعه دهید ، کافیست شما به زبان های C و ++C و اسمبلی آشنا باشید ، حالا می‌توانید توزیع خود را داشته منتشر کنید،‌حتی برای کاربران غیر فنی که به این زبان ها اشنایی ندارند ابزار ها و توزیع هایی معرفی می شود تا با حداقل دانش برنامه نویسی به انتشار توزیع مخصوص خود بپردازند.
این آزادی در تغییر و توزیع مجدد با در دست داشتن کد های منبع باعث رواج هر چه بیشتر گنو/لینوکس شده تا جایی که شما می‌توانید برای هر کاربردی یک لینوکس بیابید! برای نمومنه لینوکسی فقط برای کار های وب وجود دارد و لینوکسی دیگر فقط برای پخش مولتی مدیا و یا لینوکسی برای شبکه .
البته آزاد بودن گنو/لینوکس باعث پیشرفت این سیستم عامل تا جایی است که دولت هایی مانند چین تصمیم به نوشتن توزیع مخصوص به خودشان گرفته اند که کاملا با ویژگی‌های زبان آن‌ها سازگاری دارد در صورتی که این موضوع در سیستم عامل های غیرآزاد (Free) و بازمتن مسلما میسرنمی‌شد.

    -کاربرد های لینوکس
گنو/لینوکس را می‌توان از میز کار دانش آموزاندبستان در اسپانیا تا ماهواره‌های کوچک در فضا یافت! از آن جایی که لینوکس یک سیستم عامل ذاتا چند کاربره (Multi User) و چند کاره (Multi Task) است [به این معنی که در یک لحظه بیش از یک کاربر می‌تواند با ان کار کند و بیش از یک برنامه را اجرا می کند.] و در کنار این دو مزیت سیستم عاملی پایدار و امن است می‌تواند گزینه ای مناسب برای سرویس دهنده‌های شبکه باشد ، در حال حاضر اغلب شبکه‌های بزرگ و معتبر از سیستم عامل لینوکس به عنوان سرویس دهنده‌ی اصلی خود استفاده می کنند.حتی سرویس دهنده‌های سایت hotmail بعد از کرک های متناوب از سوی مهاجمین به جای ویندوز مایکروسافت از لینوکس برای مدتی استفاده کرد تا بتواند در مقابل کرک های مداوم مهاجمان دوام بیاورد. البته شرکت بزرگ IBM نیز محصولات سرویس دهنده‌ی خود را مانند سرور های وب و شبکه با سیستم عامل لینوکس می فروشد .
البته کاربرد لینوکس به سرویس دهنده‌ها ختم نمی شود بلکه آن را می‌توان بر روی تقریبا هر ابزاری نصب کرد! آخرین مدل های گوشی موبایل در کره به جای سیستم عامل های قبل از گنو/لینوکس استفاده می کند ،‌در هند لینوکس به عنوان سیستم عامل کامپیوترهای دستی (Handheld) یا PDA استفاده می شود در ژاپن شرکت سونی در لوازم صوتی و تصویری خود از گنو/لینوکس استفاده می کند ، خلاصه هر کجا به‌یک سیستم عامل احتیاج هست می‌توان از لینوکس استفاده کرد و اگر لینوکس برای آن کار مناسب نباشد جامعه‌ی توسعه دهنده‌ی لینوکس برای آن کار توسعه می دهندش ! و البته میز کار کاربران معمولی را فراموش کردیم ، همان طور که در بالا گفتیم با توجه به توزیع های متفاوت و محیط های گرافیکی بسیار زیاد برای کار با لینوکس امروزه دیگر این سیستم عامل یک سیستم عامل حرفه ای نیست بلکه‌یک سیستم عامل حرفه ای و خانگی شده است. شما می‌توانید در خانه به شنیدن موسیقی یا تماشای فیلم بپر دازید یا کار های خود را مدیریت کنید یا در اینتر نت به گشت وگذار بپردازید یا با دوستتان یک گپ (Chat) اینترنتی بزنید و یا می‌توانید در خواست مرخصی خود را با برنامه‌های لینوکسی تایپ کنیدو به مدیر خود بدهید! و البته اگر شما یک برنامه نویس کنجکاو هستید یا برنامه نویس وب ،‌ گنو/لینوکس بهشت شماست !!
البته از دیگر کاربرد های لینوکس استفاده از ان به عنوان سرور اشتراک فایل بجای سیستم عامل گران قیمت ویندوز NT مایکروسافت است که این کار را سامبا ( Samba ) که‌یک برنامه‌ی اشتراک گذاری فایل است برایتان انجام می دهد.البته می‌توانید به عنوان یک سرور SQL قدرتمند که به وسیله‌ی پایگاه‌های داده ای بازمتنی که همراه گنو/لینوکس عرضه می شوندمانندMySQL یا PostgreSQL به رفع نیاز پایگاه داده خود بپردازید.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: